Een dag om nooit te vergeten!
Door: vera schuurmans
Blijf op de hoogte en volg Vera
14 December 2007 | Gambia, Banjul
Het is even voor half 6 's ochtends en ik word wakker door het geluid van religieuze liederen die te horen zijn vanaf een cassette door de luidsprekers van de moskee. De ezels ontwaken vervolgens ook en beginnen luidkeels te balken. Het is nog donker dus met de zaklamp in m'n hand zoek ik de w.c. op en kruip daarna weer lekker in m'n bed. Even na 7 uur sta ik echt op, neem een douche, kleed me aan en na een vlug ontbijt pak ik m'n spullen bij elkaar en ga naar buiten om de familie te begroeten.
Dan vertrek ik op m'n motor naar de veerboot die rond 8 uur meestal vertrekt. Het is druk vandaag omdat er een 'Lumo' (wekelijkse markt) plaatsvindt in een dorp aan de andere kant van de rivier.
Terwijl ik sta te wachten op de veerboot vertrekt er net een toeringbus vol toeristen en ben ik plotseling een toeristische attractie! Ik word uitbundig uitgezwaaid en ik zwaai vrolijk terug.
Daarna raak ik aan de praat met een man die oorspronkelijk uit Senegal komt en oefen m'n Pular met hem. Om kwart over 8 mogen we de veerboot op en ook 2 'gelly gelly's' gaan mee naar de overkant. Een gelly gelly laat de hele overtocht z'n motor aan staan en de uitlaatgassen komen irritant mijn kant op. Een groepje mensen staat werkelijk middenin de uitlaatgassen maar het schijnt hen niet te deren....
Ik ben op weg naar de kleuterschool + lagere school van Nyakoi en ik ben daar al een paar keer geweest. Vandaag ga ik observeren/meehelpen in de kleutergroep. De scholen beginnen allemaal om 8.30 uur GMT (Gambian Maybe Time) dus ik maak me niet zo druk over of ik wel op tijd kom.
Kwart voor 9 kom ik op de school aan en zie veel spelende kinderen buiten en ik zie een aantal leerkrachten gemoedelijk onder een boom aan een tafel zitten bezig met hun registratieboeken/absentielijsten. Omdat overmorgen de Tobaski/kerstvakantie begint en dan alle registratie in orde moet zijn, vullen ze die vandaag in en daardoor kunnen helaas de lessen vandaag niet doorgaan...
Maar omdat ik er ben en omdat ik speciaal voor de kleuterschool kom gaan de jongsten (3 t/m 6 jaar) dan maar wel naar hun klas met hun jonge meester Lamin. Daar word ik uitgebreid verwelkomd en daarna begint Lamin met de les....
Een welkomslied, herhaling van wat er de afgelopen tijd is geleerd (de woorden eye, nose, ear, hand, mouth in het engels) en hij demonstreert wat letters die de kinderen al kennen (a b c d e f). Vervolgens vraagt hij mij wat te doen aangezien hij verder niets heeft voorbereid. Tja,...denk, denk, we kunnen misschien wat spelletjes doen? Ja, dat is een goed idee! Hij laat me het magazijn zien waar veel te weinig materiaal in staat en ik zoek de ballen uit (3), touwjes (3) en een teil om het in te doen en ikzelf heb ook nog 5 balletjes meegenomen die ik eraan toevoeg.
Mijn hersenen draaien op volle toeren.....wat kan ik doen met meer dan 40 kinderen in de leeftijd van 3 t/m 6 jaar die mij niet kunnen verstaan omdat ze Mandinka spreken!
Er liggen veel stenen buiten dus bedenk ik dat de kinderen allemaal wel een steen kunnen oprapen en die verzamelen we in twee grote cirkels die ik in het zand heb getekend. Samen gaan we de stenen tellen, sorteren en vergelijken en dat gaat hartstikke leuk. Daarna bedenk ik dat we wel een estafettespel met de stenen kunnen doen en samen met Lamin organiseren we de groepjes. Intussen hebben we ook veel toeschouwers omdat de andere kinderen niet in de klassen zijn. Nee, hun leerkrachten zijn druk met de registratieboeken bezig!
Na de estafette doen we in groepjes balspelletjes (overgooien/rollen)en gelukkig helpen een paar grote kinderen die maar al te graag mee willen doen.
Dan komt er een moeder met een kind en vraagt waar de leerkracht is....ik kijk in het rond en verhip.....Lamin is verdwenen!
Maar na een paar minuten komt hij er weer aan (hij was even gaan ontbijten met z'n collega's) en hij praat even met de moeder.
Daarna ruimen we alles op (ook de stenen wat weer een leuk spel is) en gaan weer naar de klas. Daar zingen we wat liedjes en ik leer ze hoofd, schouders, knie en teen in het engels. Ten slotte laat hij een paar kinderen een verhaaltje vertellen in het Mandinka en dan is het 11 uur, tijd om af te sluiten. Lamin bedankt me uitgebreid en ik bedank hem voor z'n openheid en gastvrijheid en zeg gedag tegen de kinderen en dan gaat iedereen de klas uit.
Lamin en ik praten nog even na in het kantoor met de directrice en dan vertrek ik maar weer eens voor de middagafspraak.
Eerst maak ik nog even gebruik van het toilet (pit-latrine) en dan ga ik op weg naar Limbambulu waar ik om 2 uur een afspraak heb met de plaatselijke moederclub.
Onderweg merk ik dat m'n brandstof uit de carburator lekt en dat ik daarom nu op m'n reservebrandstof moet gaan rijden. Twee weken geleden was precies hetzelfde aan de hand en de monteur had het vervolgens gemaakt (dacht ik). Niet dus! Gelukkig weet ik een paar plaatsen waar ze brandstof verkopen maar dan moet ik wel even omrijden... In Bajakunda koop ik wat brandstof voor mezelf (eten) en 2 liter voor de motor. Ik vraag om een bonnetje omdat ik het dan kan declareren en dat wordt heel vriendelijk in het Arabisch geschreven! Waarschijnlijk kan de persoon waar ik normaal gesproken de brandstof haal wel Arabisch lezen.
Na deze break kom ik om half 2 aan in Limbambulu (mooi op tijd!) maar de school is totaal verlaten! Oh nee......
Er komt een kind met 2 emmers aanzetten die hij wil vullen met water uit de schoolput. Ik vraag hem in het engels of hij weet waar Mr. Danso is, de schooldirecteur. Nou, die is er niet, hij is vanochtend al vroeg vertrokken. Gelukkig heb ik de naam van de voorzitster van de moederclub en vraag of hij weet waar zij woont. Dat weet hij wel en ik laat hem mij de weg wijzen. Hij laat z'n emmers bij de put staan en stapt bij mij achter op de motor. We rijden naar haar compound, het is gelukkig niet ver. In bijna alle dorpen staat de school aan de rand van het dorp en alle scholen zien er ongeveer hetzelfde uit (gemakkelijk voor mij om te vinden).
Ik heb de voorzitster 1 x eerder ontmoet en ze herkent mij. In deze compound zijn ook 2 andere leerkrachten wat de communicatie wat gemakkelijker maakt omdat de moeders geen Engels kunnen spreken. Wel spreken ze hier Pular, dus kan ik dat weer even oefenen! Er wordt uitgelegd dat de directeur om 2 uur komt en dat de 2 leerkrachten nog even verder willen werken aan hun .......(1 x raden!) ja, hun absentielijsten/registratie! Dus als ik het niet erg vind om even te wachten bij deze mensen? Natuurlijk niet, ik ben al lang blij dat de vergadering wel doorgaat. Er wordt een heuse stretcher gebracht met matras en al en daar mag ik op plaatsnemen! Voorzichtig ga ik op de wiebelige stretcher zitten en al snel komen er nieuwsgierige aagjes naar mij kijken. De begroetingen kan ik wel verstaan en ik kan ook wel terug groeten. Er komen ook steeds meer vrouwen aan waaronder een aantal ietwat vreemd gekleed zijn. Ze hebben lange gewaden aan met van alles eraan vast genaaid: koekjes, bekers, kralen, stokjes, etc. Een van de vrouwen heeft een speelgoedtelefoon (een 'nokia') en een ander heeft een plastic spiegel (een 'ericson') en ze spelen dat ze met elkaar of met anderen bellen. Ze 'bellen' ook met mij en ik pak mijn telefoon om terug te praten. Ze begroeten mij zingend (ik begrijp slechts stukjes tekst) en ze gaan dansen! Een vrouw trommelt met 2 stokken op een plastic jerrycan en dan word ik uitgenodigd om mee te dansen. Dikke lol! En iedere keer komen er meer en meer vrouwen die me uitgebreid begroeten en iedere keer moet ik weer gek meedansen. Ze zingen een soort en met vraag en antwoord liedjes die veel wijsheden bevatten en aan het einde van het lied wordt er fanatiek geklapt en gedanst waarna de volgende aan de beurt is. Het is mij duidelijk dat deze grote groep vrouwen elkaar door en door kent en ze hebben veel lol met elkaar. Ik geloof dat ze mij willen horen zingen maar ik kan niets bedenken en daar heb ik ook helemaal geen zin in! Daarom zeg ik 'mi famanie' (ik begrijp het niet) en ga op de stretchter zitten. Ik vind het leuk en ik vind het niet leuk. Het komt even bij me op om weg te vluchten op de motor en ik lach als een boer die kiespijn heeft. Het is me een beetje teveel van het goede. Gelukkig realiseer ik me een paar seconden later dat het wel iets bijzonders is en dat ze het goed bedoelen en kan ik de humor er wel van inzien! Intussen gaat het zingen en dansen gewoon door en ik kijk toe en dat is o.k. Iets later dan 2 uur komt de directeur en de hele groep gaat naar hem om hem te begroeten. Hij reageert wat lauwtjes op ze en loopt op mij af om mij te begroeten. Hij legt uit dat hij naar het kantoor in Basse moest die ochtend om een en ander uit te zoeken maar dat hij z'n best heeft gedaan om hier op tijd te komen. Ik waardeer dat zeer en een uurtje later zitten we dan allemaal klaar in een klaslokaal voor de vergadering, zo'n 30 moeders, de directeur, de 2 leerkrachten en ik. Unicef heeft een aantal moederclubs gestimuleerd door ze ieder 6000 dalasis te schenken. De moeders moeten dit geld dan gaan investeren en proberen winst te maken zodat ze de armste gezinnen kunnen helpen met schoolbenodigdheden (uniformen, tassen, drinkbekers). Voorbeelden wat ze kunnen doen: zeep maken van olie, meel en soda en verkopen, tie and die (batik met natuurlijke kleurstoffen) en de stof met winst verkopen, na het regenseizoen aardnoten, rijst of cous inkopen en een paar maanden later in het droge seizoen duurder verkopen, het geld uitlenen en rente vragen, etc..
De moederclub in Limbambulu heeft het geld tot nog toe voornamelijk gebruikt om het uit te lenen en rente te vragen en ook hebben ze al voor veel kinderen veel spullen en uniformen kunnen kopen. Helaas is er nog maar 2000 dalasis over en ze zouden het zeer waarderen als ze weer wat meer geld zouden kunnen krijgen van Unicef. Ik leg ze uit dat er veel meer moederclubs willen beginnen en dat die nu eerst aan de beurt zijn en dat ze hier daarom moeten proberen geld te verdienen uit de 2000 dalasis die ze nog hebben.
Alles wat gezegd wordt, wordt door Mr. Danso vertaald: wat de vrouwen zeggen van Pular naar het Engels en wat ik zeg van het Engels naar Pular. Het duurt allemaal daardoor wel wat lang, maar het gaat goed, de sfeer is prima.
Uiteindelijk wordt er na uitgebreid overleg besloten dat er eerst een groep zeep gaat maken omdat deze ingrediënten het goedkoopst zijn en het kapitaal snel kan groeien en dat daarna een groep gaat batikken (ze hebben hier een workshop voor gevolgd). Hopelijk is het bedrag na deze 2 activiteiten weer wat in de buurt van de 6000 dalasis en kunnen ze het daarna weer uitlenen aan gezinnen.
De vergadering wordt gesloten met een gebed en ik wordt uitgebreid en enthousiast bedankt voor mijn komst. Het is de eerste keer dat iemand de moederclub in Limbambulu bezoekt en ze hopen mij nog eens vaker te zien! Ik accepteer de uitnodiging en hoop terug te komen als ze gaan batikken en ook ik bedank ze voor hun warme ontvangst!
Ze beginnen weer te zingen (oh oh!) en te dansen en ik word weer uitgenodigd om mee te doen. Als ik sta te dansen zie ik dat Mr. Danso foto's staat te maken! Het is ongelooflijk en ik moet er erg om lachen, het is zo komisch allemaal!
Maar ik ben ook moe en ik wil nu graag naar huis. Dus bedank ik ze nogmaals vriendelijk voor hun gastvrijheid en vrolijkheid, etc. en dan ga ik naar buiten op weg naar m'n motor. Een van de vrouwen nodigt me uit bij haar thuis, ze wil me graag zoete aardappels meegeven, die lust ik toch wel? Ja, die lust ik wel, maar nu wil ik naar huis, misschien een andere keer?
Uiteindelijk vertrek ik en zwaaien ze me allemaal uit!
Het is een dag om nooit te vergeten!
Dit is Africa!
-
15 December 2007 - 19:06
Eelco Galama:
Dat communicaren is best wel lastig lijkt mij. Leer je ook hun lokale taal, of zijn er zoveel verschillende lokale talen? En wat spreek je met de andere leerkrachten?
Wij gaan er nog een week tegen aan en hebben dan ook kerst.
Groeten,
Eelco -
16 December 2007 - 16:04
Boudewijn En Bianca:
Heeey Vera,
Wat een heerlijk verhaal om te lezen! We zien helemaal voor ons hoe je in je huisje leeft enzo door de foto's die we hebben gezien vorige week bij heit en mem. En die moter... stoere meid hoor!
Voelt het nog altijd goed om daar te zijn, helemaal gewend enzo? Iedereen is iig enthousiast zo te lezen.
En de feestdagen kom je ook wel door zo te zien. Wij zijn met kerst in Bolsward en oud en nieuw waarschijnlijk met wat vrienden bij ons thuis. Leuke tijd, maar nu ook druk met werken en de verbouwing van de badkamer beneden. En we zijn al zo moe... Hey zussie fijne dagen en tot volgende keer maar weer. kuskus -
19 December 2007 - 13:43
Anneke:
Een mooi verhaal Vera, je bent daar echt in een andere wereld, maar zo te lezen heb je het daar wel naar de zin.Lijkt mij ook erg vermoeiend al die indrukken.Wens je nog gezellige verjaardag toe en natuurlijk de feestdagen. We hebben memonteel winter en de eerste schaatswedstrijden zijn op natuurijs.Als alles goed gaat gaan wij 16 febr naar Zuid Afrika, Groetjes Jos en Anneke -
19 December 2007 - 13:44
Anneke:
sorry een typfoutje momenteel moet het zijn -
19 December 2007 - 17:18
Elly Galama:
hallo vera eindelijk weer eens tijd om je verhalen te lezen.
je moet wel een jops geduld hebben.
stertke de komende tijd vooral met kerst en de jaar wisseling en ook je verjaardag zonder je familie te moeten vieren.
wij hopen dat je het daar die dagen ook mnaar je zin zal hebben in ieder geval alle goeds en ik mail je wel weer eens
hartelijke groeten
Elly -
19 December 2007 - 20:59
Mem:
Vera, ik sjoch it foar mij. Prachtich.
In geweldich ferhaal!! -
20 December 2007 - 12:27
Tante Lenie:
Wat een verhaal!!! Er wordt daar erg veel gedanst zo te lezen. Ach de heupjes worden er lekker los van zullen we maar denken.
Ook alvast gefeliciteerd met je verjaardag. Op frieze oranjekoek trakteren zal wel moeilijk worden, maar daar bekenk je vast wel wat op.
Ook een fijne kerst en een gelukkig 2008 toegewenst van ons allen uit Kimswerd.
Tante Lenie -
20 December 2007 - 18:11
Elisa:
Meid wat een dag!! Ik heb met veel plezier je verhaal gelezen omdat ik je gezichtsuitdrukking voor me kan zien als je naar die dansende vrouwen kijkt en het wat te veel vindt!
Hier gaat alles prima, stage is bijna afgelopen maar ik heb een open sollicitatiebrief gestuurd en mag in januari op gesprek komen zodat ik als invalkracht kan komen. Ben benieuwd.
Veel plezier met Kerst (hoe vieren ze dat daar???)
Groet,
Elisa -
21 December 2007 - 10:11
Monique En Eelco:
Hoi Vera,
Wat een belevenissen! En dat allemaal op een dag! Prachtig geschreven..lijkt net of we van een afstandje met je meekijken.
:-) Bijna jarig! Dat wordt vast gevierd met veel zang en dans..geweldig!! Fijn ook om te merken in je verhaal(en)dat jij je 'mannetje wel staat' daar in Africa!
Veel liefs,
Monique en Eelco
-
24 December 2007 - 21:30
Douwe En Baukje:
het lijkt me allemaal prachtig en boeiend. Je zult er heel veel leren, waar wij ook weer van kunnen leren: ieder mens/volk is uniek.
En Vera, nog van harte gefeliciteerd met je verjaardag en gezegende kerstdagen toegewenst in dit bijzondere land. En fansels: folle lok en seine in 2008 en dan komme H&G ek al gau. Fijn hè? -
26 December 2007 - 12:17
Mariska:
Vera,
Je zou wel een boek uit kunnen geven over jouw ervaringen daar. Nu ben je ook eens jarig geweest in de 'zomer', en weer veel gedanst, begrijp ik.
Wij hebben gisteren kerst gevierd. Iedereen had weer z'n best gedaan en we hebben erg gelachen.
Volgende week oud-en-nieuw. Wat doe jij? Vast geen oliebollen?
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley